Hoe kan de Europese Unie de Lidstaten helpen bij hun Defensie-uitdagingen? Woensdag publiceerden de Europese Commissie en hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid een nieuwe reeks voorstellen hiervoor. We vatten deze graag voor u samen.
Waar komt dit vandaan?
De Europese Commissie heeft een beperkte rol in defensiebeleid en -uitvoering. In defensie-industriebeleid heeft zij meer instrumenten voorhanden. De Lidstaten hebben de Europese Commissie in maart gevraagd te onderzoeken welke investeringen het hardst nodig zijn om de Europese Defensie Technologische en Industriële basis (EDTIB) te versterken. De Commissie stelt voor haar bevoegdheden voor Industrie beter te gebruiken.
Wat is het probleem?
Europese staten staan voor grote uitdagingen om hun krijgsmachten weer op orde te krijgen, die niet zonder maar ook niet met alleen meer geld kunnen worden opgelost. Voorraden moeten dringend worden bijgevuld, oude militaire systemen vervangen, en strategische afhankelijkheid moet zo veel mogelijk worden voorkomen. Investeringen en onderzoek kunnen daarin niet achterblijven, maar komen apart in de Lidstaten niet van de grond. Daar is samenwerking voor nodig in de voorheen gesloten markten.
Wat stellen ze voor?
Allereerst: gezamenlijk aanbesteden vergemakkelijken, en in de komende jaren €500 miljoen vrijmaken om de opstartkosten daarvan te drukken. Ook wil de Commissie een wetsvoorstel doen voor een Europees defensie investeringsprogramma om lidstaten consortia te laten vormen die BTW-vrij Europees ontwikkelde systemen kunnen inkopen. Zo wordt niet alleen onderzoek gesteund in het Europees Defensiefonds (EDF), maar krijgt ook de inkoop de broodnodige aandacht. De samenhang met andere Europese fondsen wordt veel actiever opgezocht, waar de defensie-en veiligheidssector eerst in een gescheiden wereld was beland.
Wat moeten wij daarmee?
Nederland heeft veel in oplossingen te bieden: onder meer radartechnologie, sensoriek, scheepsbouw, componenten. We zullen onze oplossing volop onder de aandacht brengen. De Europese Commissie ziet in alle domeinen uitdagingen: op maritiem, lucht- en grondgebonden, ruimtevaart- en cybergebied. De sector, de overheid, en kennisinstellingen hebben niet alleen veel ervaring met samenwerking, maar ook nog veel potentieel. De NIDV zal overal benadrukken dat vroege dialoog met de sector werkt: in het werkbaar maken van plannen, in het kunnen laten deelnemen van zoveel kansrijk MKB. Onze partners in de Aerospace and Defence Industries of Europe (ASD) delen deze motivatie, waardoor we niet alleen in Nederland maar ook samen in Europa elkaar versterken.
De reactie van directeur Ron Nulkes: “Het is goed te zien hoe de Europese Commissie de ernst van Defensie inziet, en zo ondersteunt. Gezamenlijke aanbesteden juichen we toe. Een BTW-vrijstelling is een directe stap daartoe, die met versterking van het Europees Defensiefonds nog verder wordt geholpen.”