Nederlandse investeringsklimaat onder druk
Het investeringsklimaat in de defensiesector in Nederland staat onder druk. Dat wordt geconcludeerd in het onderzoek naar het Nederlandse investeringsklimaat dat is uitgevoerd door het kabinet. Nederland staat in de top-3 van investeringsvriendelijke landen in de wereld, maar juist de enorm innovatieve defensiesector blijft achter. “Dit rapport bevestigt wat we eigenlijk al wisten, dat ondanks de grote bijdrage van onze sector aan veiligheid en innovatie, deze onvoldoende wordt gefaciliteerd” aldus Ron Nulkes, directeur NIDV.
Top-3 investeringsklimaat
Nederland is tussen 2010 en 2020 opgeklommen naar de top-3 van investeringsvriendelijke landen. Daarmee staat het grofweg op gelijke hoogte als Zwitserland, Denemarken en Zweden. Toch komt uit het onderzoek ook naar voren dat op de defensie- en ruimtevaartmarkt een aantal structurele problemen bestaan die het succes van deze sectoren in de weg staan. Deze komen voor een groot deel voort uit overheidsbeleid en achterblijvende investeringen. Dit heeft directe consequenties voor de kansen van ondernemers, startups en innovatie in deze sector, maar ondermijnt ook het verdienvermogen en de strategische autonomie van Nederland.
De bedrijven in de defensie- en ruimtevaartsector horen tot de meest innovatieve sectoren van Nederland met ruim 1/3e van het personeel actief in R&D en met veel spin-off naar de civiele markt. “Deze sectoren leveren per geïnvesteerde Euro respectievelijk € 4,5 en € 9 aan omzet op. De overheid zou juist vol op deze sectoren moeten inzetten. De aanbevelingen uit het rapport moeten daarom ook zo snel mogelijk worden overgenomen, aldus Nulkes.
Het rapport erkent dat de sectoren van defensie en ruimtevaart bij uitstek hoogtechnologisch zijn, waarbij veel sleuteltechnologieën, zoals artificial intelligence, cyber, kwantum computing, sensoren, simulatie, virtualisatie en robotica een steeds belangrijkere rol spelen. Helaas concludeert het rapport ook dat de sector op achterstand staat door de achterblijvende investeringen bij Defensie, het gebrek aan geïntegreerde ketens en grote Original Equipment Manufactorers (OEMs) en door de strikte interpretatie van het aanbesteding- en exportbeleid,. De NIDV onderschrijft daarom de conclusies van het rapport. “De defensiemarkt, maar ook die voor ruimtevaart, kent geen level playing field. Juist door actiever in te zetten op het militair gebruik van de ruimte, versterken beide markten elkaar. Ook de Nederlandse overheid moet meer werk maken van facilitering en ondersteuning van deze sectoren.” aldus Nulkes.
Maak gebruik van de bestaande instrumenten
Uit het onderzoek komt ook naar voren dat bestaande instrumenten actiever ingezet kunnen en moeten worden. Nulkes: “De Defensie Industrie Strategie (DIS 2018) biedt ruimte om minder terughoudend te zijn bij het toepassen van instrumenten zoals het Launching Customerschip en Industriële participatie (IP). Ook zijn voldoende financiële middelen voor veiligheid via Defensie en Politie en een gelijkwaardiger speelveld voor export essentieel voor het (toekomstige) succes en verdienvermogen van Nederland. De NIDV kijkt uit naar de inzet van het komende kabinet om ook het investeringsklimaat in deze sectoren te vergroten.”