Minister Bijleveld: “4 miljard extra voor Defensie”
Het volgende kabinet moet 4 miljard euro extra per jaar aan Defensie uitgeven. Dat vindt Ank Bijleveld-Schouten, demissionair minister van Defensie. “Het feit dat we vrij zijn, kost ook wat.”
Dit artikel komt uit het NIDV-magazine dat begin maart verschijnt.
Tekst: Riekelt Pasterkamp
Foto’s: Mediacentrum Defensie
Nu is de totale defensiebegroting bijna 12 miljard euro en die zou dus in de ogen van de huidige minister moeten groeien naar 16 miljard. De helft van de begroting gaat op aan personeelskosten. Als lid van de NAVO heeft Nederland in 2014 in Wales toegezegd om uiterlijk in het jaar 2024 2 procent van het bruto nationaal product uit te geven aan Defensie. Dat komt neer op 18 miljard euro, maar niemand in politiek Den Haag vindt dat een reëel scenario. Bijleveld zegt liever uit te gaan van groei naar het zogenaamde Europese NAVO-gemiddelde van 1,8 procent in de volgende kabinetsperiode; namelijk 4 miljard extra per jaar.
Zetels
Bijleveld gaat er van uit dat het volgende kabinet niet op Defensie zal bezuinigen, ondanks de coronacrisis. “Ik heb de verkiezingsprogramma’s van verschillende partijen er op nagelezen. Op gepeilde zetels zijn het er meer dan honderd in de nieuwe Tweede Kamer die willen investeren in defensie.”
Eerder sprak Bijleveld in haar Defensievisie 2035 over een bedrag van 13 tot 17 miljard euro extra.
“Defensie komt van ver en gelukkig hebben we de afgelopen jaren meer kunnen investeren. Maar dat is niet meer dan een goed begin. Onze Defensievisie is er een van lange termijn. We zullen meer hoog technologisch moeten zijn en meer informatiegestuurd. Alleen al het op orde brengen van onze IT-organisatie kost miljarden. Om een voorbeeld te geven: de data die een F-35-gevechtsvliegtuig ‘opzuigt’ moet razendsnel naar de mannen en vrouwen in het veld. Ook moet er nog heel veel herstel gebeuren. En we moeten meer investeren in personeel. Ons personeelssysteem is uit 1917. Dat moet moderner en flexibeler. Met goede arbeidsvoorwaarden. Demografisch staan we voor een enorme uitdaging. Van de actieve werkers tot 35 jaar zijn er anno 2035 twee op de vier werkzaam in de zorg. Terwijl wij die mensen ook kunnen gebruiken. We moeten toe naar een meer hybride personeels-systeem. Denk bijvoorbeeld aan monteurs van Scania die als het moet bij ons als militairen kunnen worden ingezet. Maar we moeten ook meer vrouwen en mensen met een migratie-achtergrond werven.
Defensie is nu een relatief wit mannenbedrijf. Uitrusting kost geld, maar een goede militair kost meer. Na de publicatie van onze Defensievisie kan niemand meer zeggen dat hij niet weet wat het kost om veilig te zijn.”
“We moeten meer investeren in personeel. Ons personeelssysteem is uit 1917. Dat moet moderner en flexibeler.”
Bijleveld krijgt steun vanuit de maatschappij; er is door ‘bezorgde burgers’ die zeggen dat “onze veiligheid op het spel staat” een petitie gestart. De petitie was half februari ruim 46.000 keer getekend. “In de afgelopen jaren is het draagvlak voor Defensie toegenomen. Ik beschouw dit als een ondersteuning van ons beleid. Zonder veiligheid is er geen onderwijs, geen zorg en kunnen we bijvoorbeeld geen salarissen uitbetalen. Het feit dat we vrij zijn, kost ook wat.”
Schoolvoorbeeld
Over de aanschaf van nieuwe onderzeeboten voor de Koninklijke Marine zal het volgende kabinet “eind 2021, begin 2022” een besluit moeten nemen, zegt Bijleveld. “Van onze investering zal zoveel mogelijk terug moeten komen qua werk in Nederland. Het F-35-project is een schoolvoorbeeld van hoe dat kan. Nederlandse bedrijven hebben voor 1,8 miljard aan opdrachten gekregen voor ontwikkeling, productie en onderhoud van de F-35. Dat moeten we ook bij de onderzeeboten voor elkaar zien te krijgen.”
“We hebben in Nederland niet een enorme defensie-industrie. Wel zijn we goed in het maritieme cluster, radars, satellieten. Onze Strategische Kennis- en Innovatieagenda (SKIA) 2021-2025 geeft richting aan de vernieuwing. Defensie moet voor blijven op potentiële tegenstanders. Kennisopbouw, techno logieontwikkeling en innovaties zijn daarbij essentieel. De Defensievisie 2035 staat nadrukkelijk stil bij de ingrijpende geopolitieke veranderingen en hun betekenis voor de Nederlandse krijgsmacht en defensieorganisatie. Kennisopbouw, technologie ontwikkeling en innovatie zijn onmisbaar om onze tegenstanders een stap voor te blijven en het perspectief op de krijgsmacht van 2035 te verwezenlijken.”
“Van onze investering zal zoveel mogelijk terug moeten komen qua werk in Nederland. Het F-35-project is een schoolvoorbeeld van hoe dat kan.”
De SKIA is volgens Bijleveld geen plan maar een agenda. “Hoe die de komende jaren precies wordt ingevuld hangt af van diverse ontwikkelingen en politieke keuzes. Ook kennis- en innovatiepartners maken hierin eigen afwegingen.”
Continuïteit
Als Bijleveld, nummer 51 op de kandidatenlijst van het CDA voor de komende Tweede Kamer verkiezingen, meer dan 20.000 voorkeurstemmen krijgt, neemt ze zitting in de Tweede Kamer. Op de vraag of ze opnieuw minister van Defensie in een volgend kabinet wil worden, antwoordt ze bevestigend.
De conclusie dat Defensie in de huidige coronacrisis niet of nauwelijks zichtbaar is, legt ze naast zich neer. “We zijn heel nadrukkelijk aanwezig in deze coronacrisis. Er zijn 160 mensen ingezet bij het UMC Utrecht. We leveren bijstand in verzorgings- en verpleeghuizen. Militairen zijn niet actief op straat, maar dat hoeft ook niet. Via de GGD en de huisartsen verloopt het vaccineren goed. Maar als het moet heb ik duizend mensen klaarstaan die met een druk op de knop in actie komen.”
Dit artikel komt uit het NIDV-magazine dat begin maart verschijnt.