Combinatie van raket en granaat vervangt Goalkeeper
Slechts één alternatief voldoet aan de eisen uit de behoeftestelling vervanging Goalkeeper: de combinatie van de RAM-lanceerinstallatie, het 76mm kanon, de Pharos-radar en het vuurleidingssysteem. Thales Nederland is de producent van zowel het vuurleidingssysteem als de Pharos-radar. Dit bedrijf treedt bovendien op als integrator om de lanceerinstallatie, het kanon, de radar en het vuurleidingssysteem tot een geïntegreerd verdedigingssysteem te smeden. Dit is goed nieuws door de Nederlandse industrie en werkgelegenheid.
Opvolger Goalkeeper-snelvuurkanon
Bij de introductie (begin jaren ‘80) was het Goalkeeper-snelvuurkanon voor marineschepen hypermodern. Na bijna 40 jaar komt het einde van zijn levensduur in zicht en zoekt Defensie een vervanger voor het zelfverdedigingssysteem. Staatssecretaris Barbara Visser liet de Kamer vorige week weten hoe het staat met de zoektocht naar de opvolger.
De Goalkeeper is een zogenoemd close-in weapon system (CIWS). Het is bedoeld voor zelfverdediging op korte afstand tegen luchtdreigingen, waaronder antischipraketten, en kleine oppervlaktedoelen. Dankzij een moderniseringsprogramma is de levensduur van de Goalkeeper verlengd tot 2025.
Ook de opvolger moet op relatief korte afstand lucht- en oppervlaktedoelen kunnen bestrijden. Het gaat vooral om antischipraketten, ongeleide raketten, drones en bemande of onbemande vliegtuigen. Bij de antischipraketten kan het gaan om wapens met zeer hoge snelheden en complexe vluchtprofielen. Ook het afvuren van grote aantallen raketten is een overweldigingstactiek van de tegenstander waar rekening mee wordt gehouden.
De nieuwe capaciteit moet daarnaast het hoofd kunnen bieden aan snel manoeuvrerende aanvalsboten met uiteenlopende wapensystemen.
2 soorten munitie
Uit onderzoek van Defensie en TNO blijkt dat deze dreigingen vragen om 2 soorten gestuurde munitie: een luchtdoelraket (Rolling Airframe Missile, RAM) en de 76mm DART-granaat. Voor de RAM-raket is een lanceerinrichting nodig en voor de DART-granaat een 76mm kanon.
Samen kunnen beide munitiesoorten het overgrote deel van de lucht- en oppervlakte-dreigingen bestrijden. De RAM-raket vliegt dankzij een eigen sturingsmechanisme zelfstandig naar een dreiging. De DART-granaat wordt naar het doel geleid met de Pharos-radar. Een vuurleidingssysteem coördineert de inzet van beide munitiesoorten. De radar en het vuurleidingssysteem zijn van Thales Nederland. Dit bedrijf smeedt de lanceerinstallatie, het kanon, de radar en het vuurleidingssysteem tot een goed werkend geheel.
Op welke schepen?
De nieuwe systemen komen in ieder geval op de huidige Landing Platform Docks (Zr.Ms. Rotterdam en Zr.Ms. Johan de Witt), het Joint logistic Support Ship (Zr.Ms. Karel Doorman) en de Anti-Submarine Warfare Frigates die vanaf 2028 in de vaart komen. Het toekomstige Combat Support Ship (Zr.Ms Den Helder) wordt voorbereid op plaatsing ervan, maar wordt er om budgettaire redenen nog niet van voorzien.
Planning
De Pharos-radar is vanaf 2028 beschikbaar. De andere componenten worden vanaf 2025 geleverd. Vanaf dan kan elk jaar een LPD of het JSS worden voorzien van de RAM-lanceerinstallatie, het 76mm-kanon en het vuurleidingssysteem. Tijdens deze ombouw worden de schepen voorbereid op plaatsing van de Pharos-radar. In de 1e gebruiksjaren is dus sprake van een gedeeltelijke capaciteit. Niettemin betekent het dan al een aanzienlijke verbetering ten opzichte van de Goalkeeper.
Met het project is € 100 tot € 250 miljoen gemoeid. Nu het onderzoek is afgerond, moeten de aankoopcontracten worden geregeld. Die worden waarschijnlijk in 2022 gesloten.